De arbeidsmarkt flexibiliseert in rap tempo. Ook is er de toenemende dreiging van de zogeheten platformeconomie. Maar wat betekent dit alles voor jou als arbeidsbemiddelaar of uitzendbureau? In deze uitgebreide blogpost lees je alles wat je moet weten over de flexpool als verdienmodel. Tenslotte geven we praktische tips hoe je een flexpool opbouwt en hoe je meer uitzendkrachten of freelancers aantrekt.
Wat kun je in dit artikel verwachten?
Ben je eigenaar van een arbeidsbemiddelingsbureau of uitzendbureau? Of overweeg je om je eigen bureau te starten? Dan is dit artikel voor jou. Ter verduidelijking, we zien in Nederland grofweg twee soorten bemiddelings- en uitzendbureaus in de markt:
Voor beide groepen is dit artikel nuttig. Heb je al een flexpool? Dan hopen we dat je praktische tips terugvindt die je kunt toepassen om je pool verder uit te breiden. En om deze beter te benutten. Er komt namelijk nogal wat kijken bij het goed organiseren van een flexpool. En er is altijd ruimte voor verbetering.
Heb je nog geen pool van uitzendkrachten of freelancers? Dan hopen we dat je overtuigd raakt van de noodzaak om deze alsnog op te zetten. De arbeidsmarkt verandert in rap tempo en vraagt er steeds vaker om. Ook staan de marges in het traditionele uitzenden en detacheren steeds meer onder druk.
De veranderende arbeidsmarkt als drijvende kracht
De tijd dat mensen hun carrière begonnen bij een werkgever en daar bleven tot hun pensioen, is niet meer. Vandaag de dag is flexibiliteit het toverwoord. Niet alleen voor werknemers, maar ook voor werkgevers. Korte-termijn posities, on-demand werk en freelancing, dat is wat de klok slaat.
De term gig economy is rond 2015 uit de VS overgewaaid en here to stay. In Nederland spreken we vooral van de platformeconomie, maar soms ook van de klusjes- of schnabbel economie. De platformeconomie is een economie waar steeds meer mensen ervoor kiezen om bij verschillende opdrachtgevers en met verschillende klussen hun brood te verdienen.
Deze nieuwe manier van werken wordt dus mogelijk gemaakt door online platforms die mens en werk met elkaar verbinden. Denk in Nederland aan Deliveroo, Temper en Hoofdkraan. Internationaal zijn er platforms zoals Fiverr, Taskrabbit en Upwork. De mogelijkheid om overal te werken en verbonden te blijven via mobiele apparaten heeft ons in staat gesteld samen te werken met collega's en de organisaties waar we voor werken, ongeacht waar we ons bevinden. Dit communicatie-gemak heeft een verschuiving veroorzaakt, waarbij werknemers nu meer keuzevrijheid hebben voor wie ze werken. Veel bedrijven nu bereid zijn om externe werknemers in dienst te nemen - vaak op contractbasis.
We zien deze ontwikkeling overigens niet alleen terug in de hoogopgeleide of creatieve functies, zoals IT managers of tekstschrijvers. Nee, in de volle breedte van de arbeidsmarkt worden steeds meer freelancers en uitzendkrachten ingezet. Denk aan de (Thuis)zorg, Horeca, Evenementen, Beveiliging en Koeriers. Maar ook beroepen als Verkeersregelaar en Brandwachten worden veelal uitgevoerd door uitzendkrachten of freelancers. En dat gebeurt meer en meer via de genoemde online platforms.
In Nederland vervullen bemiddelings- en uitzendbureaus al tientallen jaren een vergelijkbare rol als de nieuwe platforms. Jouw uitzend- of bemiddelingsbureau is in feite ook een platform dat vraag en aanbod met elkaar verbindt. En de flexibiliteit biedt waar werknemers en werkgevers naar op zoek zijn. De match komt hier nog echter vaak minder geautomatiseerd en digitaal tot stand. Eerder via jouw persoonlijke bemiddeling. Toch is de kern van de matching hetzelfde en zijn er ook voor meer traditionele bureaus kansen - en juist de noodzaak - om meer te digitaliseren en automatiseren.
Flexwerk vraagt om een flexpool
Let op: deze ontwikkeling is niet lokaal of beperkt tot de grote steden. Het is een wereldwijde en structurele verandering van de arbeidsmarkt die, of je het nu leuk vindt of niet, niet meer te stoppen is. Je kunt er als arbeidsbemiddelaar en uitzendbureau niet meer om heen. Gelukkig bieden deze ontwikkelingen juist veel kansen. Tenminste, als je de nieuwe manier van werken weet te omarmen. Slim je werkproces inricht om te kunnen concurreren met de grote jongens.
Een flexpool heeft - mits goed ingericht - voor iedereen voordelen. Zowel voor de uitzendkrachten en freelancers, de opdrachtgevers en natuurlijk voor jou als tussenpersoon.
Flexibel werken is iets dat blijft, dat is een ding dat zeker is. Hoog tijd om flexibel werken (nog meer) te omarmen als arbeidsbemiddelaar en uitzendbureau. Maar wat is een flexpool nou precies? En welke vormen zijn er?
Verschillende niveaus van flexibiliteit
Voordat we een flexpool nader definiëren, laten we eerst de verschillende niveaus van flexibiliteit bekijken. Consultancybureau Accenture heeft een heldere opzet gemaakt, die we graag als basis gebruiken. De mate van flexibiliteit wordt bepaald door het soort werk. Niet elk werk is namelijk gemakkelijk uit te voeren door iemand die nog nooit voor jou heeft gewerkt.
Op de linkeras zie je onderaan Role-based work. Dit zijn werkzaamheden die om een specifieke rol vragen en dus niet niet gemakkelijk uit te besteden zijn. Denk aan managers, maar ook een chef kok of een accountant. Links bovenaan staat Task-based work. Dit zijn werkzaamheden die taakgestuurd en meer repetitief van aard zijn. Deze kunnen gemakkelijker uitbesteed worden aan externe medewerkers. Denk aan taxichauffeurs, kelners of verzorgend personeel.
ING heeft in een recent rapport een eigen overzicht samengesteld van beroepen die wel of niet geschikt zijn voor de platformeconomie en daarmee een flexpool.
Nog even terug naar de figuur van Accenture. We zien daar een aantal groene bollen, die een toenemende mate van flexibiliteit impliceren. De eerste drie groepen medewerkers zijn onderdeel van het interne personeelsbestand van een werkgever. Deze worden dus niet via een arbeidsbemiddelaar of uitzendbureau geleverd:
De 4e groep wordt geleverd door jou: een arbeidsbemiddelaar of uitzendbureau:
Onze definitie van een flexpool
In dit artikel richten we ons op de externe flexpool die jij als uitzendbureau of bemiddelaar levert. We hanteren de volgende definitie:
“Een flexpool is een groep uitzendkrachten of freelancers die een intermediair op contractuele basis beschikbaar stelt aan verschillende opdrachtgevers.”
Het intermediair kan verschillende vormen hebben: een uitzendbureau, een arbeidsbemiddelingsbureau of een online platform. Daarmee heeft de flexpool een duidelijke plek in de driehoeksverhouding tussen opdrachtgevers, opdrachtnemers en het intermediair. Kandidaten met de juiste vaardigheden staan klaar om ingezet te worden bij verschillende opdrachtgevers. En dat gebeurt op contractuele basis en dus niet in loondienst van de opdrachtgever.
De omvang van de Nederlandse flexmarkt
Hoe groot is deze markt? Volgens het CBS is Nederland kampioen flexwerken. Het aantal uitzendkrachten of freelancers in vijftien jaar gegroeid van een miljoen naar ruim 1,9 miljoen. Vooral jongeren werken steeds meer vaker op basis van een flexcontract. Let wel: de definitie van een flexcontract is hier breder dan onze van een flexpool. De CBS definitie bevat ook medewerkers die met een tijdelijk contract of op oproepbasis op de loonlijst van een werkgever staan. Toch is ook dit een vorm van flexibel werk. Naast al deze tijdelijke contracten en werkzaamheden op uitzendbasis, zijn er nog ruim 1,4 miljoen freelancers of zzp’ers. Nederland staat met dit alles in de top 5 van Europa:
De verwachte impact van de platformeconomie op de omvang van de markt is enorm. Maar daarover straks meer.
Het belang van een flexpool
We hebben het tot dusver gehad over het toenemende belang van flexibele krachten. Ben je nog niet overtuigd zijn van de impact van de veranderende arbeidsmarkt? Dan zetten we graag vier redenen op een rij waarom wij denken dat je als arbeidsbemiddelaar of uitzendbureau niet meer zonder kunt:
Meer weten? Lees hier de blogpost over het belang van een flexpool.
Waar vind je de eerste uitzendkrachten of freelancers?
Okay, je hebt de knoop doorgehakt om een flexpool te gaan opbouwen. Maar hoe doe je dat? En waar vind je de kandidaten? Het werven van kandidaten kan op verschillende manieren. En via verschillende fysieke of online kanalen.
Vier tips bij het werven van kandidaten:
Wat is je toegevoegde waarde als bureau?
Voordat je nieuwe kandidaten benadert is het van belang om te bedenken hoe jouw bureau zich onderscheidt van anderen. Wat ga je uitzendkrachten of freelancers bieden? En hoe is dit anders of beter dan bij andere bureaus? Heb je leukere opdrachtgevers? Bied je extra administratieve ondersteuning? Help je hen om freelancer te worden? Ben je flexibeler in de planning? Of ben jij degene die goede, gedegen opleidingen biedt? Kies een duidelijke positionering. Daar hoort ook bij dat je bedenkt wat je vooral niet doet of wie je niet wilt zijn. Je kunt niet alles voor iedereen zijn. Als je iedereen als kandidaat wilt, heb je uiteindelijk niemand als kandidaat.
Kies dus een onderscheidend vermogen. Zeker met het oog op de platformeconomie. De nieuwe online spelers hebben ook een eigen positionering. En is er natuurlijk overlap en concurrentie met jou als bemiddelaar. Maar ook zij kunnen en willen niet elke kandidaat of opdrachtgever bedienen. Niet iedereen wil via een onpersoonlijke website of app aan het werk. En niet iedereen wil routinematige werkzaamheden verrichten. Sommige kandidaten verlangen naar een persoonlijk contact, begeleiding of ontwikkeling.
Een eerder rapport van ING geeft een helder overzicht van de vergelijking tussen de flexbranche en de online platforms:
De kansen voor jou als bureau liggen in een meer persoonlijke aanpak. Waar je zowel de opdrachtgever als de opdrachtnemer centraal stelt. De tijd dat je een kandidaat ziet als een middel om een doel te bereiken is echt voorbij. Ook je uitzendkrachten en freelancers zijn je klant. Klanten die je met een aantrekkelijke propositie dient te verleiden om via jouw bureau aan de slag te gaan. En te blijven.
Daarnaast zijn er kansen in een lokale aanpak en je eigen lokale netwerk. De grotere en onpersoonlijke online platforms hebben geen diepe wortels in de lokale gemeenschap en kunnen moeilijk persoonlijke relaties met opdrachtgevers aangaan. Daar is hun verdienmodel niet op gericht. Ook heb jij als uitzendbureau of arbeidsbemiddelaar meer kennis van de regelgeving. En heb je meer mogelijkheden om de opdrachtgever en opdrachtnemer te ontzorgen.
Waar moet je allemaal op letten?
Stel, je hebt je eerste kandidaten gevonden en ze naar tevredenheid plaatst bij opdrachtgevers. Dan bestaat de kans dat een opdrachtgever jou vaker om hulp vraagt. Oftewel, je dient je flexpool uit te breiden met meer kandidaten. Waar moet je dan op letten?
Natuurlijk begin je met het intensiveren van je werving. Het is verstandig dat je tegen deze tijd al goed weet welk kanaal het beste werkt en zo op een redelijk voorspelbare manier een gestaag aantal nieuwe kandidaten kan aantrekken. Maar er is meer waar je aan moet denken.
Meer weten? Lees ook onze aparte blog post over het groeien van je flexpool.
Als je je flexpool goed weet te managen krijg je daar betrokkenheid voor terug, van je flexkracht maar ook van de opdrachtgevers. Opdrachtgevers zien een flexpool – of breder zelfs: een uitzendbureau – vaak als een tussenoplossing. Maar dat is het steeds minder. Benader je kandidaten dan ook niet op die manier. Ga verder dan het alleen doorschuiven van kandidaten. Denk na over over hun persoonlijke ontwikkeling en neem administratie taken uit handen. Heb je last van een hoog verloop van je flexkracht? Dit is wat je eraan kunt doen.
Hoe meet je succes?
Welke Key Performance Indicatoren (KPIs) hanteer je? Oftewel, wat meet je op operationeel en financieel vlak om je voortgang en groei bij te houden?
Wanneer maak je aanpassingen in je operatie?
Leuk die groei van je bedrijf. Hoe behoud je de persoonlijke touch in een groeiende organisatie? Het je ook meer ondersteunend personeel nodig? Wanneer ga je meer automatiseren? Allemaal vragen waar je over moet nadenken bij een groeiende organisatie. In het begin kun je vast nog wel alles zonder automatisering in je eentje redden. En misschien draai je zelf ook nog wat openstaande diensten mee, om te kunnen blijven leveren. Maar hoe meer je groeit, hoe belangrijker het wordt om processen te automatiseren. De belangrijkste werkprocessen zijn:
Wat betekent dit alles voor jou?
Een flexpool biedt een structurele oplossing voor een steeds groter wordend probleem in onze arbeidsmarkt. Mits je goed met je uitzendkrachten of freelancers omgaat. Immers, als je je mensen goed behandeld, dan ze echt betrokken bij hun werk. Dit zie je weer terug in de kwaliteit van hun werk en de loyaliteit naar jou als bureau. In deze tijden van een (veel) te krappe arbeidsmarkt, is het dus maar beter je mensen te koesteren dan om op zoek te moeten gaan naar nieuwe uitzendkrachten of freelancers. Maar wat kunnen we verwachten voor de nabije toekomst?
Wat is de toekomst van flexwerk?
Concrete, cijfermatige toekomstvoorspellingen zijn in Nederland moeilijk te vinden. Hoe onze kinderen straks hun werk zoeken en vinden? Geen idee. Een ding is zeker: de hang naar vrijheid en flexibiliteit zal alleen maar toenemen. Zo fluisterde iemand van een grote uitzendketen ons toe dat in 2030 vaste contracten misschien wel helemaal zijn verdwenen. Of dat waar is zullen we zien. Zeker is dat de markt aan het ‘ver-Uberen’ is.
Natuurlijk moeten we voorzichtig zijn met uitspraken over de toekomst van flexwerk. De huidige groeipercentages zijn onhoudbaar. Om een voorbeeld te geven: als de huidige groei van Uber-chauffeurs onverminderd doorgaat, zou elke Amerikaanse werknemer over vijf jaar een Uber-chauffeur zijn. Dat lijkt ons niet erg waarschijnlijk. Zeker is dat de platformeconomie een fundamentele verschuiving teweeg heeft gebracht in de manier waarop werk wordt uitgevoerd. En op de relatie tussen werknemers en bedrijven. Oude vertrouwde concepten als banen, werkgevers en lonen krijgen nieuwe betekenissen.
Impact op jou als arbeidsbemiddelaar of uitzender
Wat betekent dit alles voor jou? Een recente studie van ING laat zien dat tussen de 20% en 70% van de uitzendmarkt de komende jaren zal verschuiven naar platformen. Het behoudende scenario (20% verschuiving) kenmerkt zich met name door beperkte juridische ruimte vanuit de overheid. In het extreme scenario biedt de overheid veel ruimte voor zzp-contracten. “Het vinden van mensen gaat snel, platformen geven een voldoende beeld van de kwaliteiten van mensen om ze niet persoonlijk te hoeven zien, en de administratieve afhandeling verloopt heel soepel.”
Aan jou dus de keuze. Beweeg je mee of houd je vast aan je huidige verdienmodel en werkwijze? Of wordt je zelf juist een speler in de platformeconomie, ook als is het een kleinere, lokale speler? De ING geeft aan dat de flexbranche verder moet digitaliseren en ‘platformiseren’. Wij zijn het daar roerend mee eens. Het is onze missie om jou als uitzender en arbeidsbemiddelaar deze stap naar de nieuwe werkelijkheid te laten zetten. Om zo je voortbestaan en verdere groei te realiseren.
Laat van je horen en geef in de comments aan hoe jouw bureau omgaat met de veranderende arbeidsmarkt.